Lyriek
Lof der Zotheid
Lof der Zotheid werd geschreven door de Nederlandse humanist Desiderius Erasmus in 1509 en gepubliceerd in 1511. Het werk is oorspronkelijk in het Latijn geschreven en geldt als één van de bekendste satirische teksten uit de renaissance. Erasmus schreef het als een speelse kritiek op allerlei misstanden in de samenleving van zijn tijd, zoals het gedrag van geestelijken, wetenschappers, machthebbers en gewone mensen.
Wat mij het meest is bijgebleven na het globaal lezen van deze tekst is hoe slim en grappig Erasmus zijn kritiek brengt. In plaats van mensen direct aan te vallen, laat hij de "Zotheid" zelf spreken. Daardoor lijkt het luchtig, maar ondertussen zegt hij superveel over hoe mensen zich laten leiden door domheid, hebzucht of macht. Ik vond het knap hoe actueel het soms nog voelt, ook al is het meer dan 500 jaar oud.
fragment
"Zonder zotheid zou geen samenleving kunnen bestaan. Door mij blijven mensen trouwen, kinderen krijgen, vrienden maken en oorlogen voeren alsof ze zinnig zijn. Wat men wijsheid noemt, is vaak maar saai gepraat – ik, Zotheid, maak het leven leefbaar."
The Ship of Fools
Het kunstwerk dat ik heb gekozen is The Ship of Fools, het kunstwerk past heel erg goed bij het verhaal van, Desiderius Erasmus. Net als in het boek zie je op de prent een schip vol dwaze mensen, zoals dronkaards, ijdele vrouwen, ruziezoekende geleerden en schijnheilige priesters. Ze dwalen allemaal doelloos rond op zee. Dat schip is eigenlijk een symbool voor een samenleving die door domheid de verkeerde kant op gaat.
In Lof der Zotheid laat Erasmus de Zotheid zelf aan het woord. Hij vertelt, op een grappige en slimme manier, dat Hij eigenlijk de wereld regeert. De boodschap is duidelijk: mensen denken vaak dat ze slim zijn, maar gedragen zich juist heel dom.
Zowel het boek als de prent combineren humor met kritiek op de samenleving. Eerst moet je lachen, maar daarna besef je dat de boodschap eigenlijk best serieus is. De grootste dwazen zijn vaak de mensen die denken dat ze alles beter weten. The Ship of Fools en Lof der Zotheid houden ons dus een spiegel voor. Ze laten ons nadenken over ons eigen gedrag – en misschien herkennen we onszelf wel een beetje in die dwaze figuren.